Een bont allegaartje leerde ik kennen tijdens het leiden van mijn onderneming in West-Afrika. Ik heb het zowel over klanten als over het personeel. Marketing en personeelsbeleid, zonder enige voorkennis noch ervaring gooide ik mezelf voor de leeuwen.

Godzijdank heb ik genoeg gezond verstand, een buikgevoel dat me wel eens de juiste richting wijst én de nodige portie geluk. De klanten kwamen bijna vanzelf. De website zag er goed uit en de klanten keerden tevreden naar huis terug. Dus bleven komen.

Maar wat doe je met personeel als je niemand ooit in loondienst had. Je maakt vele fouten die veelal van karakteriële oorsprong zijn. Ik denk in mijn geval aan het leggen van grenzen of het duidelijk communiceren: leven en werken in Afrika werd voor mij de best denkbare assertiviteitscursus.

Een jonge vrouw helpt bij het huishouden en kookt voor ons gezin en het personeel. Dan is het toch belangrijk dat we goed met elkaar kunnen opschieten. Laat ons vrienden worden! Nu kan ik er gelukkig om lachen. Enige hiërarchische structuur is absoluut noodzakelijk en in Afrika nog een tikkeltje meer. (zie Democratie werkt niet in Afrika). Duidelijke taken omschrijven en limieten aangeven dus.

Medelijden is dan weer absoluut te weren. Moest ik ook komaf mee maken. Als het niet meer botert en de gepaste werkingesteldheid teloor gaat, dan houd je niet uit medelijden een medewerker aan maar wens je hem of haar van harte veel geluk en goede moed en wijs je hen de deur. Het getuigt van respect naar de andere leden van het personeel die wel goed werk leveren. Knopen kunnen doorhakken is een onontbeerlijke eigenschap. Ik heb tijd verspild, maar dat hoort bij een leerproces. Ik keek er keer op keer tegenop een nieuwe werkkracht te moeten opleiden, maar een frisse wind door de kamers geeft energie terwijl ik vreesde voor het tegendeel.

Wie in Afrika een zaak opstart, doet dat met behoorlijk veel geduld. En stelt overduidelijk zijn grenzen. Ik sta enorm op mijn vrijheid en zelfstandigheid en slaag er niet in dat niet te willen voor degenen die voor mij werken. Dus waar mogelijk probeer ik dat te realiseren. Net zoals relatieve samenhorigheid, nog een heilig kruisje in mijn huisje. Ik heb aanvaard dat we geen vrienden zullen of mogen worden. Maar in de professionele context horen we wel samen.

TIP 10
Wie onervaren is in ondernemen en zich in Afrika vestigt, krijgt een gratis cursus in assertiviteit toe – met veel tips, zelf te distilleren uit de schat aan praktische oefeningen.