Het houdt menig toerist bezig. Ik heb het lokmiddel zelf ook gebruikt: kom naar Mali, authentiek Afrika! Het is niet alleen een lokmiddel, het is een feit. Maar is het ook een deugd?

Over Afrika heb je rekken vol vragen. Ontwikkelingssamenwerking bijvoorbeeld. Is het werkelijk nuttig en zo ja op welke manier? Toerisme hoort er ook bij. Na jaren aan het hoofd te hebben gestaan van een toeristisch bedrijf durf ik stellen dat toerisme een goede zaak is. Dat geldt uiteraard op economisch vlak, denk alleen al maar aan werkgelegenheid, maar ook biedt het prachtige mogelijkheden tot interculturele uitwisseling in beide richtingen.

Dus de toerist komt en stelt vele vragen. Bijvoorbeeld: Is Dogonland nog authentiek? Ik hoor dat daar nu ook al stroom is? Denk erbij: met die lelijke pylonen en dikke kabels in de lucht om nog maar te zwijgen over de vervelende televisies in de charmante dorpjes. Het is zo erg dat de Afrikaan zijn eigen cultuur verliest en het landschap wordt verpest. Geen Afrikaanse haan die daar naar kraait. Als je niet weet of je vandaag saus hebt bij de rijst, zal landschapsarchitectuur je zorg niet zijn.

Mijn antwoord op die vragen is dubbel. Al wordt Bamako een hoofdstad met wolkenkrabbers of worden de West-Afrikaanse hoofdsteden verbonden met kwalitatief hoogstaande autosnelwegen, de Afrikaanse ziel is met geen middel uit te roeien. Kijk ook naar de Afrikaanse diaspora. Afrikanen in Europa ondergaan westerse invloeden, net zoals de Dogon voor hun televisie, maar dieper dan enkele oppervlakkige lagen gaat dat niet.

Bij mijn volgend argument voel ik opstandigheid. In het westen kan de ontwikkeling niet vlug genoeg gaan, maar Afrika moet pittoresk blijven. Het is niet wat de Afrikanen zelf willen. Wie wel dan? En om welke redenen?

Dansen op het koord van wederzijds respect is een oefening. Maar het kan. We kijken gewoon heel goed naar onszelf en dan heel goed naar de ander. En we respecteren wat we zien.

TIP 2
Wanneer je als toerist een Afrikaans dorp bezoekt, verheug je dan op het schreeuwende gekraak van de televisie, de plaatselijke bevolking doet dat ook.